Mirela Tomczyk
4 maja 2021 roku
Są takie filmy, które nie zdobyły Oscara, ba, nawet nie zdobyły rozgłosu im należnego. Ale były tymi pionierskimi i jako takie stawiają krok milowy w filmotece światowej.
Kilkunastosekundowy filmik Something Good – Negro Kiss, w którym wystąpili czarnoskórzy aktorzy Saint Suttle[1] i Gertie Brown[2] (tworzyli również parę taneczną na scenie i byli częścią zespołu Rag-Time Four, która wykonywała wariacje na temat popularnego tańca cakewalk), został zarejestrowany przez pioniera amerykańskiej kinematografii Williama Seliga (1864–1948) w 1898 roku w Chicago. Kopia tego filmu została zakupiona w 2017 roku (do tego czasu był uważany za zaginiony) i przekazana do Narodowego Rejestru Filmowego Biblioteki Kongresu z powodu swojej wyjątkowości, przedstawiającej zakres i różnorodność amerykańskiego dziedzictwa filmowego w celu zwiększenia świadomości jego ochrony.
Kopia filmu z Iluzjany (trwająca ok. 20 sekund) została przypadkowo odkryta przez archiwistę Dino Everetta z University of Southern California podczas sprzedaży nieruchomości w 2017 roku. Film zidentyfikowany został przez Allyson Nadia Field w 2018 roku. Dotychczas uważano, że to jedyna zachowana kopia filmu, w którym Afroamerykanie flirtują i całują się po raz pierwszy przed kamerą. To był pierwszy, zarejestrowany na taśmie filmowej, pocałunek Afroamerykanów.
Ale w lutym 2021 roku odnaleziono w zbiorach Biblioteki Narodowej Norwegii poszerzoną wersję tego filmu (trwającą 48 sekund). Jak zauważa Eirik Frisvold Hanssen, dyrektor sekcji filmowej biblioteki, w tej wersji filmiku para przechodzi kolejne etapy: zaloty, odmowę i negocjacje. Ta pełna wersja filmu trafiła do Biblioteki Narodowej przez przypadek, a to dzięki młodemu Norwegowi, który kupił kopię w czasie swojego pobytu w Stanach Zjednoczonych i nie miał świadomości wagi tych kilku metrów kliszy.
Jest to również ważny dokument historyczny, ponieważ, jak zauważa Agencja Reutera, przedstawiona w filmie scena czułości między Afroamerykanami odbiega od stereotypowego, rasistowskiego, prześmiewczego i karykaturalnego ukazywania czarnoskórych w tamtych czasach, m.in. dlatego, że przedstawiał profesjonalnych afrykańskich amerykańskich aktorów teatralnych. W tamtych czasach popularne było malowanie twarzy białych aktorów w tzw. „makijażu Blackface”.
[1] Saint Suttle – kompozytor muzyczny.
[2] Gertie Brown – wokalistka wodewilowa.
Zdjęcie wprowadzające: Saint Suttle i Gertie Brown w jednej ze scen filmu Something Good.
