Leonia Jabłonkówna (1905–1987) to ważna postać w historii polskiego teatru i polskiej krytyki teatralnej drugiej połowy XX wieku.  Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim i na Wydziale Sztuki Reżyserskiej PIST-u. W dwudziestoleciu międzywojennym publikowała teksty o sztukach plastycznych w „Bluszczu” i recenzje filmowe w „Wiadomościach Literackich”. W czasie wojny, do 1941 pracowała w teatrze pod dyrekcją Aleksandra Węgierki, w Grodnie i Białymstoku. Po wojnie, w latach 40. i 50. reżyserowała m.in. w teatrach Łodzi, Wrocławia, Warszawy, Bydgoszczy. W 1952-1976 publikowała w „Teatrze” recenzje, eseje, wywiady, sylwetki artystów sceny; należała do zespołu redakcyjnego. Pisała też w „Tygodniku Powszechnym”, „Kulturze” i „Dialogu” (w latach 80. opublikowała tu swe ostatnie artykuły). Teksty Jabłonkówny to rozległa panorama teatralna, począwszy od lat po odwilży w 1956, poprzez lata 60. i pierwsze teatry awangardowe, aż do połowy lat 70. z ich nowymi poszukiwaniami repertuarowymi i estetycznymi, także poza granicami Polski. Jej analizy literackie m.in. utworów Krasińskiego, Wyspiańskiego, Witkacego, Mrożka, Becketta czy Ioneski, wydają się do dziś trafne, opisy przedstawień i sylwetki artystów żywe, interesujące, język bogaty, celny. Książka łączy biografię autorki z interpretacją jej twórczości reżyserskiej i pisarskiej. Tom, ilustrowany fotografiami, zawiera wybór tekstów Jabłonkówny i pełny wykaz jej publikacji.

Z recenzji wydawniczej:

„Znajomość biografii Jabłonkówny była dotąd znikoma, a – jak się okazuje – jest niezbędna dla całego dorobku autorki. Pełna identyfikacja z polską kulturą, inspirujące kontakty ze współpracownikami międzywojennych czasopism literackich, studia w prestiżowym PIST-cie i przyjaźnie z luminarzami sceny, prace reżyserskie, dramatyczne przeżycia lat wojny i okupacji, a wreszcie decyzja o przyjęciu chrztu i kierowanie się zasadami ewangelii w życiu codziennym – nie pozostały bez wpływu na spojrzenie Jabłonkówny na teatr oraz na sposób opisu i ocenę przedstawień.
Grażyna Chmielewska sumiennie zapoznając czytelnika z meandrami życia »Jelonki« objaśnia owe zależności i powiązania, omawia warsztat pisarski autorki, jej preferencje literackie (i szerzej: kulturowe), metody analizy dzieła literackiego, koncepcji i rzemiosła reżyserskiego, gry aktorskiej, a także scenografii i muzyki. Wskazuje na indywidualny styl Jabłonkówny, zdolność postrzegania znaczeń i sensów umykających percepcji innych kolegów po piórze, otwartość na nowe formy w teatrze, a zarazem umiejętność ich obiektywnej, racjonalnej oceny”.

dr Mariola Szydłowska