kadr z filmu
18 listopada 2020 roku w TVP1 o godz. 22.55 zostanie wyemitowany film dokumentalny Nasze Hollywood, czyli początki kina w Polsce. Natomiast 25 listopada 2020 roku o godz. 23.10 TVP1 pokaże drugi film z serii Gwiazdy przedwojennego kina albo film dźwiękowy w II RP. Oba dokumenty wyreżyserował Jacek Papis, który również jest odpowiedzialny za scenariusz.
Wypowiedzi Anny Mieszkowskiej, Anny Lisieckiej, Olgi Gaertner, Izabeli Żukowskiej, Faustyny Toeplitz-Cieślak, Mireli Tomczyk, Katarzyny Wajdy, Katarzyny Czajki-Kominiarczuk, Stanisława Janickiego, Michała Pieńkowskiego, Grzegorza Rogowskiego, Marka Telera, Piotra Gacka, Sławomira Kopra, Jana Emila Młynarskiego, Romana Włodka i Zbigniewa Rymarza przeplatają się ze zdjęciami i fragmentami filmów.
Specjaliści wypowiadają się o karierach filmowych ówczesnych gwiazd, kulisach produkcji filmowej i filmach, które dzisiaj uważamy za bardzo ważne w historii polskiej filmografii.
Pierwszy z filmów, Nasze Hollywood, poświęcony jest trudnym początkom kinematografii, pionierom i wizjonerom kina, a także pierwszym próbom z dźwiękiem. Poznajemy Aleksandra Hertza i jego wytwórnię Sfinks, gdzie narodziły się gwiazdy Poli Negri, Jadwigi Smosarskiej i Haliny Bruczówny. Zostały omówione pierwsze filmy fabularne: Powrót birbanta, Antoś pierwszy raz w Warszawie czy Prasku kultura, jak również nieśmiertelny romans Trędowata z 1926 roku czy Zew morza z 1927 roku.
kadr z filmu
Wszystkie te filmy postrzegamy dzisiaj jako klasykę polskiej filmografii, choć w latach dwudziestych trwały dyskusje czy kino powinno być tylko rozrywką czy jednak powinno edukować i kształcić? Trzeba przyznać, że zwykle produkcje krajowe nie zyskiwały przychylności ówczesnych krytyków.
Drugi z filmów Jacka Papisa Gwiazdy przedwojennego kina poświęcony jest już kinu dźwiękowemu i wielkim polskim gwiazdom filmowym. W latach trzydziestych filmowcy zdobyli doświadczenie, nabrali pewności i wyrobili swój styl. Natomiast aktorzy zyskali status gwiazd filmowych, a fani z ciekawością śledzili życie prywatne i plany filmowe swoich idolów. Nie zabraknie również fascynującej historii Iny Benity czy śladów polskich twórców w Hollywood.
Choć wydawać by się mogło, że giganci filmu, tacy jak Michał Wyszyński, Józef Lejtes czy Eugeniusz Bodo, sami decydowali o kształcie produkcji, to jednak kulisy produkcji były bardziej skomplikowane. Niemniej specyficzne warunki nie przeszkodziły w realizacji hitów filmowych, które i dzisiaj oglądamy z wielką przyjemnością.
Dla filmów Nasze Hollywood i Gwiazdy przedwojennego filmu najbliższe emisje w TVP1 będą premierami, które pierwotnie zaplanowane były jako pokaz kinowy. Niestety, obecna sytuacja epidemiologiczna pokrzyżowała te plany.
Natomiast pełnometrażowy film Jacka Papisa Hollywood nad Wisłą, również poświęcony pionierom polskiego kina, został przedpremierowo pokazany już wcześniej.
kadr z filmu
Pierwszy pokaz odbył się w listopadzie 2019 roku w Théâtre d’Orléans we Francji, podczas odtworzonego pierwszego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Cannes 1939, który został przerwany przez II wojnę światową. Publiczność festiwalu po raz pierwszy miała okazję poznać polskich artystów i docenić ich ciężką pracę, a także obejrzeć Czarne diamenty i Roberta i Bertranda, dwa z trzech filmów, które miały reprezentować Polskę w 1939 roku w Cannes.
Drugi raz przedpremierowo film Hollywood nad Wisłą, czyli gwiazdy kina przedwojennego w Polsce został pokazany podczas 31. Festiwalu Filmów Polskich w Ameryce. Festiwalową ceremonię otworzyli Christopher Kamyszew (przewodniczący kapituły nagród Festiwalu Filmu Polskiego w Ameryce (PFFA), twórca i honorowy prezes festiwalu) i Ewa Domeredzka (dyrektor festiwalu) w kinie AMC Village Crossing w Skokie koło Chicago w listopadzie 2019 roku. W sumie pokazano 80 filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. Podczas tego festiwalu film w reżyserii Jacka Papisa zdobył Nagrodę Specjalną Przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Festiwalu.
Jacek Papis
Reżyser, dramaturg, scenarzysta, absolwent reżyserii krakowskiej PWST oraz wiedzy o teatrze warszawskiej Akademii Teatralnej. W Warszawie współtworzył Teatr Wytwórnię oraz grupę dramaturgiczną G8. Przez sezon był dyrektorem artystycznym Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie. Pracował również w Londynie jako dziennikarz. Jest autorem wielu sztuk teatralnych, a także stypendystą Ministerstwa Kultury za twórczość dramaturgiczną w roku 2000.
Źródło opisu i zdjęcia: Teatr Żydowski
[materiały prasowe SK]
Zdjęcie wprowadzające: Stanisław Janicki / kadr z filmu.
