Pamiętamy go z roli Jurka Malicza – filmowego brata Jadwigi Smosarskiej w komedii Jadzia z 1936 roku. Z relacji ekipy wiemy, iż wówczas młody aktor miał 10 lat, czyli możemy przypuszczać, że Józef Kudła (zwanym Ziutkiem) urodził się ok. 1926 roku, prawdopodobnie w Warszawie.
Ziutek był tancerzem baletowym. Uczęszczał do Szkoły Baletowej przy Teatrze Wielkim Opery i Baletu w Warszawie. Na zdjęciu z prób w 1937 roku, znajdującym się w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego, Ziutkowi partneruje Jerzy Gogół (1922–1996), który po wojnie zrobił wielką karierę jako tancerz, choreograf i pedagog. Kiedy Jerzy Gogół debiutował w Teatrze Wielkim w 1938 roku, Ziutek Kudła był już znaną dziecięcą gwiazdą, która występowała w filmach u boku najpopularniejszych artystów – Jadwigi Smosarskiej, Aleksandra Żabczyńskiego, Franciszka Brodniewicza czy Michała Znicza. Oprócz roli w Jadzi, grał głównie epizody m.in. w filmach Dwie Joasie, Florian, Manewry miłosne, Młody las. Nie wiemy co robił w tych dniach, gdy wybuchła wojna, jednak jego nazwisko widnieje w obsadzie sekcji baletowej teatrów jawnych, które jeszcze do końca lipca 1944 roku wystawiały przedstawienia.
Podczas premiery operetki Rose-Marie w jawnym Teatrze Rozmaitości Jar (Senatorska 29) w reż. Stanisława Daniłłowicza z librettem polskim Tadeusza Sygietyńskiego, nazwisko Ziutka (już jako Józef) widnieje w obsadzie sekcji tanecznej obok: Stanisława Cywińskiego, Zofii Zarzyckiej czy Miły Kołpikówny. W obsadzie głównej wystąpili m.in. Jerzy Pichelski, Józef Orwid i Barbara Kostrzewska. W recenzjach przedstawienia krytycy chwalili balet, o czym czytamy w książce Tomasza Mościckiego pt. Teatry Warszawy 1944–1945.
W marcu 1944 roku, Ziutek tańczył na scenie Jaru w operetce Fra Diavolo w przeróbce Józefa Kempy. Tutaj talent Kudły również został zauważony przez recenzentów.
W piątek 5 maja 1944 roku, odbyła się premiera Snu nocy lipcowej, widowiska ludowego ze śpiewami i tańcami w jawnym Teatrze Rozmaitości Jar. Była to kompilacja Krakowiaków i Górali – dzieła Wojciecha Bogusławskiego i przeróbki Jana Nepomucena Kamińskiego Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale – jak czytamy w książce Mościckiego.
22 czerwca 1944 roku, Kudła tańczył na premierze Gałganducha czyli Trójki hultajskiej Johanna Nepomuka Nestroya, wodewilu w 3 aktach i 7 odsłonach w opracowaniu Tadeusza Sygietyńskiego. Przedstawienie odbyło się również w Jarze.
W czwartek 20 lipca 1944 roku, odbyła się ostatnia premiera w Jarze z udziałem Kudły i w ogóle. Pod złotą Flondrą według adaptacji Tadeusza Sygietyńskiego. „Nowy Kurier Warszawski” pisał, że „Na premierze aktorzy i balet byli przedmiotami wyjątkowych owacyj ze strony tłumnie zebranej publiczności”.
1 sierpnia 1944 roku wybucha Powstanie Warszawskie, wielu artystów ginie w pierwszych jego dniach, inni tak jak Mira Zimińska, starają się dodać otuchy walczącym śpiewając na barykadach i recytując poezję.
O losach Ziutka nie wiemy więcej nic. Jak pisze w swojej książce Tomasz Mościcki: „W Powstaniu Warszawskim biorą udział także ludzie teatru – są wśród nich ci, którzy uprawiali teatr w konspiracji, ale również i ci występujący na scenach jawnych i w imprezach, które działały za niemieckim przyzwoleniem (…) żołnierzami Powstania Warszawskiego są między innymi aktorzy jawnych teatrów, w tym ci najpopularniejsi. Ich udział w Powstaniu nie zapobiegnie niecały rok później surowemu osądowi ich działalności artystycznej, dokonanemu przez władze odrodzonego ZASP”.
Podejrzewaliśmy, że Józef Kudła wydostał się z Warszawy i na Batorym zdołał dopłynąć do Stanów Zjednoczonych, założył rodzinę. W 2008 roku, w wieku 57 lat zmarł aktor Joe Kudla, który był łudząco podobny do naszego Ziutka. Nic jednak nie wskazuje na to, aby to był syn przedwojennego artysty.
Co zatem stało się z Józefem (Ziutkiem) Kudłą?
