Fijewski Tadeusz

Biogram

Tadeusz Fijewski na scenie zadebiutował jako dziesięciolatek statystując w Chorym z urojenia w teatrze Polskim w Warszawie. Przez kilka lat występował w amatorskich przedstawieniach dziecięcych kinach i teatrach. W 1928 roku przystąpił do eksternistycznego egzaminu w ZASP, którego jednak nie zdał. Kontynuował przerwaną naukę w gimnazjum, równolegle nadal występował. W latach 1930–1932 grywał role młodzieńców w Teatrze Polskim. W roku 1935/1936 studiował w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej. W sezonie 1936/37 był zaangażowany do prowadzonego przez Związek Nauczycielstwa Polskiego objazdowego teatru dla dzieci. W sezonie następnym grał w teatrze w Sosnowcu, gdzie ugruntował swoja pozycję jako komik. Na sezon 1938–1939 wrócił do Warszawy i grał w teatrze Malickiej oraz w teatrze Stefana Jaracza Ateneum. Na sezon 1939/1940 otrzymał angaż do teatru Polskiego. 

Przygodę z filmem rozpoczął w 1927 roku epizodyczną rolą chłopca w filmie Zew morza Henryka Szaro – rolę tę zawdzięczał wygranej w konkursie dziennika ABC. W kolejnych latach grywał drobne role chłopięce, jednak początkiem właściwej kariery filmowej była jedna z głównych ról z głośnym filmie Aleksandra Forda Legion ulicy (1932). Wyglądał bardzo młodo, toteż jeszcze jako dwudziestoparolatek grywał role nastoletnich chłopaków. Ogółem przed wojną zagrał w ponad dwudziestu filmach. Wybuch wojny przerwał Fijewskiemu prace nad filmami Przybyli do wsi żołnierze (reż. Romuald Gantkowski) i Przygody pana Piorunkiewicza (reż. Eugeniusz Cękalski). Był też zaangażowany do filmów Szatan z siódmej klasy Konrada Toma i Kwiaciarka Michała Waszyńskiego.

We wrześniu 1939 Tadeusz Fijewski jako ochotnik zgłosił się do wojska, jednak nie został objęty mobilizacją. Podczas wojny do 1941 roku był więźniem obozów w Oranienburgu i Dachau. Po zwolnieniu wrócił do Warszawy i podobnie jak wielu innych aktorów pracował w lokalach. Brał czynny udział w ruchu oporu, współpracował z AK. W czasie powstania warszawskiego należał do stworzonego przez Leona Schillera zespołu teatralnego. Po upadku powstania Fijewski przebywał w obozach jenieckich w Niemczech. Po uwolnieniu wspólnie z Kazimierzem Krukowskim założył zespół występujący w polskich obozach, następnie występował w Teatrze Ludowym im. Bogusławskiego w Lingen. 

Pod koniec 1945 roku Tadeusz Fijewski wrócił do Polski, zamieszkał w Toruniu i występował w tamtejszym Teatrze Ziemi Pomorskiej, gdzie po raz ostatni zagrał rolę dziecięcą (Jasia w Starej Cegielni). W sezonie 1946/1947 grał w Łodzi w zespole Leona Schillera, po czym przeniósł się na stałe do Warszawy. Przez dwa sezony był aktorem Teatru Nowego, następnie grał w Teatrze Narodowym (1949–1956), Teatrze Współczesnym (1954–1968), teatrze rewiowym Syrena (1959–1962). Od roku 1968 aż do śmierci grał w Teatrze Polskim. Celował w rolach komicznych, niezdarnych starszych panów. Był cenionym aktorem scenicznym. Jego popularność ugruntowały role w cyklicznych słuchowiskach Polskiego Radia. Rzesze słuchaczy znały go przede wszystkim jako Mundzia z Radiowego Teatrzyku Eterek (gdzie najdłużej odtwarzał postać małego chłopca), a potem jako Grzelaka w radiowej powieści Matysiakowie. Występował także w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji.

Po wojnie Tadeusz Fijewski kontynuował także karierę filmową. Największą popularnością cieszyła się rola tytułowa w filmowej trylogii o przygodach pana Anatola – niezdarnego kasjera ubezpieczalni oraz rola Mazurkiewicza w Żołnierzu królowej Madagaskaru. Zagrał też starego Czereśniaka w serialu telewizyjnym Czterej pancerni i pies. W ciągu trwającej pół wieku kariery filmowej wystąpił w blisko sześćdziesięciu filmach i serialach.

Brat aktorów Barbary Fijewskiej i Włodzimierza Fijewskiego.

Filmografia

1927 ZEW MORZA (Stach w wieku 10 lat)
1928 DZIKUSKA
1928 KROPKA NAD I (chłopiec sierota)
1928 PRZEDWIOŚNIE
1929 MOCNY CZŁOWIEK (boy w Hotelu Europejskim)
1929 POD BANDERĄ MIŁOŚCI (kadet szkoły morskiej)
1929 PONAD ŚNIEG
1930 URODA ŻYCIA (uczeń)
1932 LEGION ULICY (Władek)
1933 10% DLA MNIE (boy w hotelu Palace)
1933 PROKURATOR ALICJA HORN (gazeciarz)
1934 CÓRKA GENERAŁA PANKRATOWA (skazany rewolucjonista)
1934 MŁODY LAS (uczeń)
1935 DWIE JOASIE (goniec Antoś)
1935 NIE MIAŁA BABA KŁOPOTU
1936 TAJEMNICA PANNY BRINX (steward w pociągu)
1937 TRÓJKA HULTAJSKA (Tadeusz, najstarszy syn Wyciora)
1938 FLORIAN (Gaweł, wnuk Wereszczyńskiego)
1938 PAWEŁ I GAWEŁ (Stefek, pracownik Pawła)
1939 KŁAMSTWO KRYSTYNY (Tadek, goniec w Autokoncernie) 
1939 KWIACIARKA film nieukończony 
1939 PRZYBYLI DO WSI ŻOŁNIERZE film nieukończony 
1939 PRZYGODY PANA PIORUNKIEWICZA film nieukończony 
1939 SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY film nieukończony 
1946 W CHŁOPSKIE RĘCE (Józiek, pomocnik Patyka)
1948 ULICA GRANICZNA (2 role: Bronek Cieplikowski, fryzjer strzygący Kuśmiraka)
1953 TRUDNA MIŁOŚĆ (Biedronka)
1954 POKOLENIE (niemiecki wartownik w tartaku)
1956 NIKODEM DYZMA (Jarec, nadinspektor policji)
1957 KAPELUSZ PANA ANATOLA (Anatol Ryszard Kowalski, kasjer w PZU)
1957 PĘTLA (Władek, alkoholik w barze Pod Orłem) 
1958 KALOSZE SZCZĘŚCIA (Hipek Michalak, pomocnik fotografa)
1958 PAN ANATOL SZUKA MILIONA (Anatol Ryszard Kowalski, kasjer w PZU)
1958 SZEWCZYK KOPYTKO film animowany (majster szewski)
1958 ŻOŁNIERZ KRÓLOWEJ MADAGASKARU (Saturnin Mazurkiewicz)
1959 INSPEKCJA PANA ANATOLA (Anatol Ryszard Kowalski, kasjer w PZU)
1961 ZŁOTO (Edzio puzonista)
1962 CZARNE SKRZYDŁA (geometra Falkiewicz)
1962 DOM BEZ OKIEN (clown Jankowski)
1964 PIERWSZY DZIEŃ WOLNOŚCI (doktor Rhode, ojciec Ingi, Luzzi i Lorchen) 
1965 TRZY KROKI PO ZIEMI nowela 2 DZIEŃ URODZIN (Majchrowski) 
1968 LALKA (Ignacy Rzecki)
1973 CHŁOPI (Kuba Socha, parobek Boryny)
1974 WIOSNA PANIE SIERŻANCIE (Wyderko)
1975 KAZIMIERZ WIELKI (Nanker, biskup krakowski i wrocławski)
1975 NOCE I DNIE (Łuczak, chłop w Serbinowie)
1979 PEŁNIA (dziadek Foton)

Bohater

1973 AKTOR TADEUSZ FIJEWSKI film dokumentalny