Czyżowski Kazimierz Andrzej
Kazimierz Andrzej Czyżowski
pisarz, scenarzysta, działacz polityczny
28 lutego 1894 roku, Niżów nad Dniestrem
22 lutego 1977 roku, Warszawa
Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie (kwatera A22-1-29/30)
Krzyż Niepodległości (17 września 1932), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy za służbę w POW w b. zaborze austriackim i b. okupacji austriackiej), Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Złoty Krzyż Zasługi (15 lutego 1946)
Biogram
Naukę rozpoczął w Krakowie. Już w okresie młodości należał do organizacji niepodległościowych m.in. Promienia i Związku Walki Czynnej. W 1914 roku miał rozpocząć studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, ale plany te przerwał wybuch wojny. Od sierpnia był żołnierzem I Brygady Legionów, potem działał w Polskiej Organizacji Wojskowej, a w 1918 wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej i powstaniach śląskich.
W roku 1921 jako inwalida (został ciężko ranny w jednej z bitew) przeszedł do rezerwy. Podjął wtedy studia filozoficzne, które ukończył na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jednocześnie rozpoczął działalność literacką. Publikował wiersze i artykuły w prasie, kilka jego dramatów wystawiono w teatrze. Największą popularność przyniosły mu utwory dla młodzieży, zwłaszcza seria przygodowych powieści lotniczych z 13-letnim Maćkiem jako „królem powietrza”. Niektóre z nich są zaliczane do fantastyki naukowej.
Pod koniec lat 20. Kazimierz Andrzej Czyżowski rozpoczął współpracę z Wytwórnią Filmów Historycznych Klio-Film. Napisał scenariusze do filmów: Maraton polski (reż. Wiktor Biegański, 1927) i Szaleńcy (reż. Leonard Buczkowski, 1928). Oba zostały zrealizowane dla upamiętnienia Legionów Polskich i ich zbrojnych czynów. W tym czasie jako kierownik literacki miał też swój udział w realizacji Kultu ciała (reż. Michał Waszyński, 1929) i Moralności pani Dulskiej (reż. Borys Newolin, 1930).
W latach 30. pracował społecznie w różnych organizacjach zawodowych i kombatanckich. Nadal zajmował się dziennikarstwem m.in. w latach 1935–1938 był redaktorem tygodnika „Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza”, współpracował też z pismami „Spólnota” i „Społem”.
Po wybuchu II wojny światowej wstąpił do Związku Walki Zbrojnej i walczył z okupantem. Został aresztowany w lipcu 1940 roku i skazany na ciężkie roboty. Z więzienia uciekł w roku 1942. Nadal walczył w różnych formacjach wojskowych. Po wyzwoleniu kontynuował działalność społeczno-polityczną, związał się ze Stronnictwem Demokratycznym. W styczniu 1947 roku został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy.
W roku 1953 założył wydawnictwo Biblioteka Zawodowa, a dwa lata później Spółdzielnię Pracy Znak. Kontynuował też działalność literacką.
Filmografia
1927 MARATON POLSKI (scenariusz)
1928 SZALEŃCY (scenariusz)
1929 KULT CIAŁA (kierownictwo literackie)
1930 DEWAJTIS film nieukończony (scenariusz)
1932 ROK 1914 (konsultacja wojskowa)
1934 ŚLUBY UŁAŃSKIE (scenariusz, autor pierwowzoru)
